Noże ceramiczne i stalowe - wiedza w pigułce

Aby zostać perfekcyjną szefową kuchni potrzeba wybitnego smaku, kreatywności podczas gotowania, a także odpowiednich narzędzi. Nóż to w kuchni zupełna podstawa – a jednak tak trudno dobrać ten perfekcyjny. Liczy się zarówno materiał, z którego wykonane zostało ostrze, jego kształt, a także sposób pielęgnacji i przechowywania. W tym artykule odpowiemy na wszystkie pytania dotyczące noży – nawet te, o których nie wiedziałaś, że chcesz je zadać. Przeczytaj koniecznie!

Noże ceramiczne i stalowe – odkryj sekrety materiałów

Pierwsze kryterium wyboru noża stanowić powinien materiał. To od materiału zależy w dużej mierze ostateczna ostrość noża, jego żywotność i sposób ostrzenia – wszystko to wpływa na perfekcyjne cięcie. Ceny w sklepach mogą niejednokrotnie szokować i zastanawiać, gdyż wahają się od kilkunastu do nawet kilkuset złotych! Warto pamiętać, że drogi nóż to zazwyczaj inwestycja na wiele lat, gdyż ostrze wykonane zostało z bardziej odpornego materiału, który nie zetrze się po kilku ostrzeniach.

Wiele osób może zdziwić fakt, że ostrza ceramiczne uważane są za bardziej ostre i wytrzymałe niż ich stalowe odpowiedniki. A jednak! Ceramiczne noże nie tylko zachwycają precyzją cięcia, lecz także nie tępią się tak szybko, jak te metalowe – niestety ich ostrzenie wymaga specjalisty i odpowiednich kamieni do ostrzenia. Warto także pamiętać, że ostrza ceramiczne są twarde i odporne, ale równocześnie mało elastyczne – oznacza to, że ostrze długo zachowa swoją ostrość, lecz pod wpływem upuszczenia na twardą powierzchnię lub kontaktu z twardym przedmiotem (np. mrożonki), może się nieestetycznie wyszczerbić. Co więcej, takie zniszczenie uniemożliwi dalsze korzystanie z noża ceramicznego.  

Noże ceramiczne wygrywają z nożami stalowymi jeszcze jedną walkę – są chemicznie obojętne. Nie przenoszą smaków i zapachów na inne potrawy, a także nie zmieniają struktury i koloru warzyw lub owoców.  

Noże ze stali nierdzewnej są bardziej uniwersalne. Można nimi bowiem kroić twarde elementy, upuszczone na podłogę nie połamią się, a wiele modeli można także myć w zmywarce! W przeciwieństwie do noży ceramicznych nie muszą być przechowywane w oryginalnych opakowaniach lub specjalnych pokrowcach, a ich cena zazwyczaj jest dużo bardziej przystępna. 

Rodzaje noży stalowych  

Chociaż popularność noży ceramicznych rośnie, noże ze stali dalej często wkładane są do koszyków sklepowych. Chociażby dlatego, że w każdej kuchni warto mieć noże wykonane z obu materiałów – gdyż nadają się one do innych zadań. Jednak zanim zdecydujesz się na zakup noża stalowego, sprawdź, jaka stal sprawdza się w kuchni najlepiej.  

• stal wysokowęglowa 

Czyli inaczej stal rdzewiejąca. Z niej wykonane są najtańsze noże ze stali. Wymagają one ogromu uwagi, lecz jeśli zachowa się odpowiednie zasady pielęgnacji, mogą posłużyć wiele lat. Należy koniecznie pamiętać o wycieraniu ich do sucha po każdym myciu (inaczej na ostrzu może zacząć pojawiać się rdza). Stal węglowa może być podatna na rdzewienie, gdyż w jej stopie nie znajdziemy pierwiastków odpowiadających za ochronę przed korozją – tak jak np. w stali nierdzewnej.   

• stal nierdzewna  

Stal nierdzewna zawiera dodatek chromu, który chroni ostrze przed szkodliwym działaniem wilgoci. Noże ze stali nierdzewnej muszą być wykonane z dbałością o najmniejsze szczegóły, gdyż nieodpowiednia obróbka termiczna może sprawić, że będą one zbyt kruche, a w rezultacie – pękać. Jednak odpowiednio wykonane noże ze stali nierdzewnej są odporne, twarde i elastyczne równocześnie, dzięki czemu nawet natrafienie ostrzem na kość nie spowoduje jego zniszczenia. Charakteryzują się niewygórowaną ceną i dużą uniwersalnością – można nimi kroić mięso, warzywa, owoce.  

• stal damasceńska  

Noże ze stali damasceńskiej używane są przez profesjonalnych szefów, artystów kuchni. Jest to materiał niezwykle trwały, nazywany także stalą trzywarstwową. Nazwa pochodzi od stali z Damaszku, z której niegdyś wyrabiano najwyższej jakości broń – technika została przez wieki zapomniana, a obecny sposób wyrobu noży jedynie bazuje na pośrednio odtworzonych tradycjach. Każdy nóż ze stali damasceńskiej odznacza się unikatowym wzorem – „słojami” na powierzchni ostrza. Dodatkowo, noże te mogą być używane przez osoby prawo- oraz leworęczne.  

Ostrzenie noży ceramicznych i stalowych  

Zestaw noży, bez względu na jakość i materiał, należy ostrzyć. Nawet noże ceramiczne, które odznaczają się wyjątkową trwałością, należy szlifować przynajmniej raz w roku – przy założeniu, że wykorzystywane są codziennie. Ostrzenie będzie konieczne rzadziej, jeśli dostosujesz się do odpowiednich zasad pielęgnacji noży. Nie należy myć ich w zmywarce (a już na pewno nie między metalowymi sztućcami!), lepiej przechowywać w fabrycznych pudełkach lub specjalnych pokrowcach (pojedynczo), a wszystkie składowe potraw kroić na drewnianych deskach.  

Noże ze stali nierdzewnej możesz naostrzyć w domu zwykłą ostrzałką do noży. Nie jest to proces skomplikowany i na pewno nie grozi zniszczeniem ostrza. Inaczej sprawa ma się z nożami ceramicznymi. Wymagają one specjalnych ostrzałek diamentowych lub kamieni do ostrzenia. Wiele osób decyduje się oddać noże ceramiczne do serwisu – i nie jest to wcale drogie rozwiązanie. A o ile bardziej bezpieczne! Podczas samodzielnego ostrzenia noża ceramicznego można pogłębić ewentualne uszczerbki i szczeliny ostrza – a tym samym pogorszyć jego stan.  

W Homla mamy noże i dla amatorów, i dla szefów kuchni! Po przeczytaniu naszego poradnika na pewno wiesz, jaki nóż powinien znaleźć się w Twoim domu – i do czego będziesz go używać. Sprawdź i zamawiaj!